PRACA ORYGINALNA
Tożsamość migrantów a tożsamość miejsca. Architektura wiejska Pomorza Zachodniego w świetle masowych migracji ludności w XIX i XX wieku
1
Politechnika Poznańska, Wydział Architektury, Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego
Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz 2021;7:37-51
SŁOWA KLUCZOWE
tożsamość miejscatożsamość przestrzennamigracjePomorze ZachodniePomorzanie w Brazyliiarchitektura ryglowa
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Artykuł poświęcono zagadnieniu tożsamości miejsca w kontekście dwóch migracji odbywających się na terenie Pomorza Zachodniego. Pierwsza dotyczy dawnych Pomorzan, którzy w drugiej połowie XIX w. wyemigrowali do organizującej się wówczas pruskiej kolonii Santo Ângelo w Brazylii. Druga związana jest z powojennymi wypędzeniami mieszkańców tego regionu i zasiedleniem Pomorza
Zachodniego przez Polaków. Osią prezentowanych badań jest drewniana konstrukcja szkieletowa, niegdyś typowa dla krajobrazu wsi pomorskiej. W artykule postawiono następujące pytania: Czy tradycyjna technika budowlana jest rozpoznawalna i zrozumiała dla obecnych użytkowników? Czy jest elementem ich tożsamości etnicznej/narodowej? Zaprezentowano wyniki wywiadów przeprowadzonych z aktualnymi właści-cielami domów szachulcowych w Brazylii. Omówiono percepcję pruskiego dziedzictwa przez polskich miesz-kańców Pomorza Zachodniego, na podstawie kwerendy terenowej przeprowadzonej w powiatach drawskim i szczecineckim. Wnioski uzupełniono o wyniki badań spójności społecznej Głównego Urzędu Statystycznego.
REFERENCJE (29)
1.
Arendt I.C., Witt M.A., 2005, História, cultura e memória: 180 anos de imigração Alemã, Oikos, São Leopoldo.
2.
Brencz A., 2002, Rola niemieckiego dziedzictwa kulturowego w procesie transformacji społeczno-kulturowych na pograniczu zachodnim (na przykładzie środkowego Nadodrza), „Studia Etnologiczne i Antropologiczne”, 6, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
3.
Bryk-Świerzko E., 2008, Przywracanie historycznej pamięci jako element kreowania tożsamości lokalnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Studia Sociologica”, 18.
4.
Burdzik T., 2012, Przestrzeń jako składnik tożsamości w świecie globalizacji, „Kultura–Historia–Globalizacja”, 11.
6.
Dziubacka K., 2016, Artefakty kultury lokalnej w doświadczeniach polsko-niemieckiego pogranicza. Uwarunkowania kształtowania postaw wobec dziedzictwa kulturowego Górnych Łużyc, „Multicultural Studies”, t. 2.
7.
Gajda K.A., 2017, Pamięć i jej funkcja tożsamościowotwórcza, „Odkrywcy dziedzictwa lokalnego”, Instytut Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
9.
Kobyliński Z., 2011, Czym jest, komu jest potrzebne i do kogo należy dziedzictwo kulturowe?, „Mazowsze Studia Regionalne”, 7.
10.
Kopczyńska E., 2010, Udomawianie przestrzeni. Dynamika tożsamości miejsca na Ziemiach Zachodnich, „Społeczne tworzenie miejsc: globalizacja, etniczność, władza”, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
11.
Krasucki E., 2014, Pomorze Zachodnie a powojenna wędrówka ludów (1945–1948), w: P. Wolski (red.), Doświadczenie (po)granicza. Polsko-niemieckie Pomorze w historii, literaturze, kulturze, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
12.
Lesser J., 2013, Immigration, Ethnicity, and National Identity in Brazil, 1808 to the Present, Cambridge University Press, New York.
13.
Łysoń P., Radkowski S., Kraśniewska W., 2018, Postrzeganie dziedzictwa narodowego i kultywowanie tradycji w regionach uwarunkowanych historycznie, „Wiadomości Statystyczne”, 11(690).
14.
Małecki A., 2014, Recepcja polskiej myśli zachodniej na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1956, „Przegląd Zachodniopomorski”, 4.
15.
Marczak M., Borzyszkowski J., 2011, Lokalne markowe produkty turystyki kulturowej – analiza funkcjonowania na przykładzie Krainy w Kratę oraz Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku, „Turystyka Kulturowa”, 11.
16.
Piskorski J.M., 1990, Kolonizacja wiejska Pomorza Zachodniego w XIII i początkach XIV wieku na tle procesów osadniczych w średniowiecznej Europie, Wyd. PTPN, Poznań.
17.
Piskorski J.M., 2002, Pomorze plemienne. Historia – Archeologia – Językoznawstwo, SORUS, Poznań–Szczecin.
19.
Praczyk M., 2017, Strategie oswajania rzeczy na Ziemiach Odzyskanych ze szczególnym uwzględnieniem przestrzeni prywatnej, „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia”, 6.
20.
Pruszyński J.P., 1993, Zabytek – pamiątka czy dobro kultury?, „Ochrona Zabytków”, 46/3.
22.
Pruszyński J.P., 2006, Prawo do dziedzictwa kultury a własność dzieł sztuki i zabytków, „Przegląd Zachodni”, 2.
24.
Werlang W., 2001, Crônicas da Colônia Santo Ângelo. História da colonização alemã no Rio Grande do Sul, Werlang, Agudo.
25.
Wolski P., 2014, Doświadczenie (po)granicza, w: P. Wolski (red.), Polsko-niemieckie Pomorze w historii, literaturze, kulturze, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
26.
Wylegała A., 2014, Przesiedlenia a pamięć. Studium (nie)pamięci społecznej na przykładzie ukraińskiej Galicji i polskich ziem odzyskanych, Wyd. Nauk. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
27.
Wyszyński R., 2013, Przesiedlenia ludności polskiej z ZSRR w latach 1920–1960, Studia BAS, 2.
28.
Zieliński Z., 2018, Przesiedlenia ludności niemieckiej z tzw. Ziem Odzyskanych: dylematy etyczno-polityczne. Ocena reminiscencyjna, „Studia Paradyskie”, 28.
29.
Żelazo M., 2013, Kwestionariusz wywiadu jako narzędzie badawcze, „Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej”, 2(6).
| ISSN: | 2658-2619 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
