PRACA ORYGINALNA
Raport „Architektura zdrowia. Współczesne tendencje w projektowaniu obiektów związanych z ochroną zdrowia i jakością życia”
Więcej
Ukryj
1
Politechnika Poznańska, Wydział Architektury, Instytut Architektury, Urbanistyki i Ochrony Dziedzictwa
Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz 2021;6:5-19
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Niniejszy raport obejmuje wyniki pracy naukowo-badawczej zespołu, którego pracą kieruje dr hab. inż. arch. Ewa Pruszewicz-Sipińska, prof. nadzw. PP.
Temat badawczy „Architektura zdrowia. Współczesne tendencje w projektowaniu obiektów związanych z ochroną zdrowia i jakością życia” (10/04/dspb/1143) jest realizowany wieloetapowo od 2015 roku.
W raporcie przedstawiono założone cele naukowo-badawcze związane z projektowaniem architektonicznym obiektów ochrony zdrowia oraz innych form zabudowy powiązanych
z jakością i komfortem użytkownika przestrzeni. Omówiono przyjętą metodologię oraz efekty badawcze, jednocześnie prognozując ich wdrożenie. Odniesiono się do prac prezentowanych na łamach czasopism naukowych o zasięgu światowym opublikowanych w latach 2000-2015 i opierając się na wynikach najnowszych badań, zaprezentowano genezę, zasady i skutki Evidence-based Design (EBD). Praca badawcza zespołu ma o tyle istotne znaczenie, że stanowi zebranie wiedzy z dziedziny, która w bardzo małym stopniu jest popularyzowana w polskich czasopismach naukowych, a ostatnie lata badań wskazu-ją na znaczący potencjał w stosowaniu procesów EBD w projektowaniu architektonicznym szpitali.
Wieloletnie badania naukowe potwierdzają jednoznacznie wpływ zastosowanych rozwiązań architektonicznych, w tym funkcjonalno-przestrzennych, na proces zdrowienia pacjentów, ich komfort [Urlich i in. 2008: 53] oraz samopoczucie i wydajność personelu [Urlich
i in. 2008: 45].
Świadome korzystanie z osiągnięć naukowych przez osoby zarządzające w ochronie zdrowia oraz w planowaniu na poziomie również legislacyjnym może stać się impulsem do lepszego wykorzystania potencjału, jaki ma zarówno sam budynek, jak i otaczający go teren. Ma to szczególne znaczenie, jeśli chodzi o rosnące wymagania pacjentów dotyczące opieki medycznej, w tym komfortu pobytu w szpitalu. Prowadzone badania uwzględniają w równym stopniu oczekiwania i potrzeby trzech grup użytkowników przestrzeni szpitali, tj. pacjentów, personelu (medycznego i niemedycznego) oraz osób odwiedzających.
Część badań poświęcono istotnemu globalnie zjawisku związanemu ze starzeniem się społeczeństw, zmianą struktury społecznej miast i w konsekwencji zmianom potrzeb przestrzennych ich mieszkańców. Jednak mówiąc o srebrnej generacji – pokoleniu, które stawia przed nami nowe wyzwania mieszkaniowe, nie myślimy w sposób konwencjonalny. Problematyka projektowania dla osób starszych i niepełnosprawnych od niemal wieku jest podejmowana przez badaczy i projektantów. Obecnie nauka ta wymaga nie tyle dalszego rozwinięcia, co radykalnej zmiany punktu widzenia. Tą pożądaną zmianą jest weryfikacja
i zdefiniowanie na nowo osoby starszej według jej potrzeb przestrzennych czy społecznych, ale i aspiracji. W tym nowym aspekcie osobami starszymi, dla których należy zredefiniować przestrzeń mieszkalną, są osoby wciąż młode, które zestarzeją się dopiero za jakiś czas.
REFERENCJE (23)
1.
Carr Valerie L., Sangiorgi D., Buscher M., Junginger S., Cooper R., 2013, Integrating Evidence-Based Design and Experience-Based Approaches in Healthcare Service Design, „Herd Journal”, t. 4, nr 4, s. 12-33.
2.
Czyński M., 2006, Architektura w przestrzeni ludzkich zachowań. Wybrane zagadnienia bezpieczeństwa w środowisku zbudowanym, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin.
3.
Dalke H., Little J., Niemann E., Camgoz N.,Setadman G., Hill S., Stott L., 2006, Colour and lighting in hospital design, „Optics and Laser Technology”, 38, s. 243-365.
4.
Ferris T.K., 2013, Evidence-Based Design and the Fields of Human Factors and Ergonomics: Complementary Systems-Oriented Approaches to Healthcare Design, „Health Environments Research & Design Journal”, t. 6 (3), s. 3-5.
5.
Gawlak A., 2015a, Architecture in health service, w: Architecture & Health, red. E. Pruszewicz-Sipińska, Wydawnictwo Sorus, Poznań, s. 53-64.
6.
Gawlak A., 2015b, Architektura izby przyjęć – szpital, pacjent, personel, rozprawa doktorska, Wydział Architektury Politechniki Poznańskiej, Poznań.
7.
Gawlak A., 2015c, Evidence-based design in healthcare facilities, w: Architecture & Health, red. E. Pruszewicz-Sipińska, Wydawnictwo Sorus, Poznań, s. 27-40.
8.
Gawlak A., 2019, Architektura szpitala: izba przyjęć w szpitalu pediatrycznym, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.
9.
Gawlak A., Matuszewska M., Pruszewicz-Sipińska E., Ptak A., Skóra M., 2019, Residential architecture for the silver generation. Designing for our future selves, w: Defining the Architectural Space – Tradition and Modernity in Architecture, t. 1 , red. W. Celadyn, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
10.
Gawlak A., Matuszewska M., Szuba P., Pruszewicz-Sipińska E., 2019a, Participation of the hospital staff in functional reorganization of the hospital versus comfort of the patient. Identification of critical points in space intended for medical treatment, w: International Multiconference Design Research Education in Architecture, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, s. 22-25.
11.
Gawlak A., Matuszewska M., Szuba P., Pruszewicz-Sipińska E., 2019b, Psychosomatic aspects of heathcare design solutions, „Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych”, t. XIV/3, Polska Akademia Nauk w Lublinie, Lublin.
12.
Gawlak A., Pruszewicz-Sipińska E., Skalska K., 2013, Architektura przestrzeni ogólnodostępnej w szpitalach. Pacjent i personel, „Pielęgniarstwo Polskie”, 4 (50), s. 312-318.
13.
Gawlak A., Springer P., Pruszewicz-Sipińska E., 2019, Use of Virtual Spaces in the Process of Architectural Education. Designing Medical Facilities, w: Added Value, red. M. Janowski, K. Słuchocka, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.
14.
Lei P., Jolibert A., 2012, A three-model comparison of the relationship between quality, satisfaction and loyalty: an empirical study of the Chinese healthcare system, „BMC Health Services Research”, 12:436.
15.
Mourshed M., Zhao Y., 2012, Healthcare provider’s perception of design factors related to physical environments in hospitals, „Journal of Environmental Psychology”, 32, s. 362-370.
16.
Pruszewicz-Sipińska E., 1998, Projektowanie architektoniczne a technologia zespołów diagnostyczno-zabiegowych restrukturyzowanych obiektów szpitalnych, rozprawa doktorska, Politechnika Poznańska, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego, Poznań.
17.
Pruszewicz-Sipińska E., 2015, The art of combining technology and space in the hospital architecture, w: Architecture & Health, red. E. Pruszewicz-Sipińska, Wydawnictwo Sorus, Poznań, s. 9-26.
18.
Pruszewicz-Sipińska E., Gawlak A., 2015, Qualitative research in hospital space available to general public (ER), w: Architecture & Health, red. E. Pruszewicz-Sipińska, Wydawnictwo Sorus, Poznań, s. 41-52.
19.
Pruszewicz-Sipińska E., Gawlak A., Matuszewska M., Szuba P., 2019, Partycypacja personelu w reorganizacji funkcjonalnej szpitala a komfort pacjenta. Identyfikacja punktów krytycznych przestrzeni terapeutycznej, Politechnika Śląska, Gliwice (monografia pokonferencyjna DREAM SILESIA).
20.
Rashid M., 2013, The question of knowledge in evidence-based design for healthcare facilities. Limitations and suggestions, „Journal of Environmental Psychology Health Environments Research & Design Journal”, 6 (4), s. 101-126.
21.
Tsai Chun-Yen, Wang Mu-Chia, Liao Wei-Tsen, Lu Jui-Heng, Sun Pihung, Yen-Ju Lin Blossom, Breen Gerald-Mark, 2007, Hospitals’s outpatient perception of the physical environment of waiting areas: the role of patient characteristics on atmospherics in one academic medical center, „BMC Health Services Research”, 7:198.
22.
Ulrich R.S, Zimring C.M., Zhu X., DuBose J., Seo H., Choi Y., Quan X., Joseph A., 2008, A review of the research literature on evidence-based healthcare design. The Center for Health Design,
http://www.healthdesign.org/hc... [dostęp: 10.04.2014].
23.
Zumthor T., 1998, Thinking Architecture / Myśleć architekturą, Birkhauser, Bazylea.